W czasie epidemii szkolenia nadal pozostają bardzo ważnym narzędziem rozwoju pracowników oraz wymaganym elementem prawnie określonych procesów, takich jak bezpieczeństwo i higiena pracy. Zmiany wymuszone przez ograniczenia pandemiczne doprowadziły do szerokiego wdrożenia szkoleń zdalnych i e-learningowych, zapewniających ciągłość edukacyjną przy zachowaniu wymogów bezpieczeństwa epidemiologicznego już od pierwszych tygodni pandemii [1][3][4].
Formy i organizacja szkoleń w czasie epidemii
Podstawową zaletą szkoleń w trybie zdalnym jest możliwość prowadzenia ich bez fizycznego kontaktu uczestników. Zastosowanie nowoczesnych technologii informatycznych: komputerów, smartfonów oraz internetu, pozwala na przeprowadzenie kursów wirtualnie zarówno w czasie rzeczywistym, jak i asynchronicznie na platformach e-learningowych [1][4]. Najczęściej wykorzystywanymi formami są webinaria, e-learning oraz interaktywne warsztaty online [2][3][4].
Szkolenia stacjonarne w okresie stanu epidemicznego są możliwe wyłącznie przy ścisłym przestrzeganiu obostrzeń sanitarnych, takich jak limity uczestników, dystans, obowiązek dezynfekcji rąk i sprzętu oraz zapewnienie maseczek, zgodnie z wytycznymi rządu i GIS [5][6].
Zmiany w przepisach i kluczowe wymogi prawne
Pandemia wprowadziła szereg zmian w przepisach dotyczących szkoleń, szczególnie z zakresu BHP. W okresie epidemii zawieszono obowiązek okresowych szkoleń bhp, natomiast szkolenia wstępne mogą odbywać się zdalnie, z wyjątkiem instruktażu stanowiskowego, który nadal wymaga obecności w miejscu pracy [2]. Organizacja szkoleń wymusza więc szczególną elastyczność zarówno po stronie pracodawców, jak i trenerów, w celu zapewnienia zgodności z aktualnie obowiązującymi przepisami [2][6].
Elementy skutecznych szkoleń online
Do najważniejszych komponentów szkolenia zdalnego należą: angażujące metody aktywizacji uczestników, materiały multimedialne (filmy, prezentacje), zastosowanie interaktywnych narzędzi do komunikacji, a także indywidualne i zespołowe zadania wdrożeniowe [1][3][4]. Platformy umożliwiające współpracę (Teams, Zoom, aplikacje e-learningowe) są kluczowe dla skutecznej wymiany wiedzy i utrzymania kontaktu na linii trener-uczestnik.
Zajęcia prowadzone online najczęściej mają postać krótkich sesji (od 90 do 120 minut), umożliwiających wysoką efektywność nauki. Charakterystyczną cechą takich szkoleń jest duża liczba ćwiczeń praktycznych, studiów przypadków oraz dyskusji – te aktywności mogą zajmować nawet 80% czasu sesji [4].
Mechanizmy, procesy i adaptacja metod szkoleniowych
Realizacja efektywnego szkolenia online wymaga przygotowania materiałów dydaktycznych dostosowanych do specyfiki nauczania zdalnego oraz wykorzystania zaawansowanych narzędzi technologicznych. Istotą jest nie tylko przekazanie wiedzy, ale też aktywne moderowanie dyskusji, uruchamianie pracy w małych grupach oraz rozstrzyganie problemów w czasie rzeczywistym, co znacząco podnosi skuteczność nauczania [1][3][4].
Konieczne jest również wdrożenie systemu ewaluacji: testów, zbierania feedbacku oraz wdrażania praktycznych działań po zakończeniu spotkań. Po stronie organizacyjnej szczególną rolę gra ścisła współpraca z działami HR oraz śledzenie aktualizacji prawnych dotyczących możliwości oraz wymagań prowadzenia szkoleń w danej formie [2][5].
Wpływ epidemii na podejście do rozwoju kompetencji
Pandemia znacząco przyspieszyła cyfryzację szkoleń i upowszechniła dostęp do edukacji na odległość zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym [3][4]. Modele hybrydowe i elastyczność czasowa pozwalają coraz większej liczbie osób dostosować kształcenie do osobistych preferencji i obowiązków zawodowych. Szkolenia e-learningowe umożliwiają również zarządzanie budżetem rozwojowym firm w sposób bardziej efektywny, ponieważ minimalizują koszty związane z logistyką i organizacją fizycznych spotkań [3].
Zależności między formą szkolenia a wymaganiami prawnymi są obecnie jedną z najważniejszych kwestii decydujących o wyborze narzędzi i metod prowadzenia kursów oraz zapewnieniu uczestnikom maksymalnego poziomu bezpieczeństwa [2][5][6].
Podsumowanie
Szkolenia w czasie epidemii wymagają dostosowania do dynamicznie zmieniających się wytycznych prawnych oraz rzeczywistości sanitarnej. Dzięki nowoczesnym technologiom możliwe stało się efektywne prowadzenie szkoleń na odległość, utrzymując wysoki poziom zaangażowania i skuteczności nauczania [1][3][4]. Priorytetem pozostaje jednak zapewnienie pełnej zgodności z aktualnymi przepisami oraz maksymalnej ochrony zdrowia uczestników w każdej z dopuszczalnych form szkoleniowych [2][5][6].
Źródła:
- [1] https://www.wojsko-polskie.pl/aszwoj/u/7c/9a/7c9ad876-e09e-42cd-928b-f6c626cb5e65/poradnik_metodyczny_do_przygotowania_i_prowadzenia_zajec_w_trybie_zdalnym_2020.pdf
- [2] https://biz.legalis.pl/szkolenia-w-dziedzinie-bhp-po-odwolaniu-stanu-zagrozenia-epidemicznego/
- [3] https://www.gov.pl/attachment/48022f9c-3015-4731-b930-e38b71d10173
- [4] https://konteksthr.pl/e-szkolenia-swietny-pomysl-na-rozwoj-ludzi-w-czasach-epidemii/
- [5] https://spcgblog.pl/covid/czy-w-trakcie-pandemii-mozliwa-jest-organizacja-szkolen-stacjonarnych/
- [6] https://pifs.org.pl/aktualnosci/news/400-wytyczne-szkolenia-stacjonarne-w-pandemii-sars-cov-2
Kim-Tech.pl to nowoczesny portal ogólnotematyczny, dostarczający sprawdzone informacje i eksperckie porady z różnych dziedzin życia. Łączymy technologię z codziennymi inspiracjami, tworząc przestrzeń dla świadomych czytelników poszukujących wartościowych treści.