Jak korzystnie sprzedać nadwyżki energii elektrycznej?

Jak korzystnie sprzedać nadwyżki energii elektrycznej? to pytanie kluczowe dla właścicieli mikroinstalacji fotowoltaicznych w Polsce. Odpowiedź opiera się dziś na zrozumieniu mechanizmów net-billingu, znajomości aktualnych regulacji oraz praktycznym podejściu do rozliczania energii.

Czym jest net-billing i jak działa sprzedaż nadwyżek?

Net-billing to aktualnie podstawowy mechanizm sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej z instalacji fotowoltaicznych w Polsce. Prosument oddaje do sieci nadprodukcję energii i otrzymuje za nią wynagrodzenie według rynkowej stawki, ustalanej dynamicznie na podstawie notowań Towarowej Giełdy Energii.

Od lipca 2024 roku rozliczenie odbywa się już nie na podstawie średniej ceny miesięcznej, ale w oparciu o godzinowe ceny energii. Ten model zwiększa precyzję rozliczeń oraz daje realny wpływ na ostateczną wartość sprzedaży nadwyżki.

Model zakłada także konieczność zakupu energii w okresach niedoboru według bieżącej ceny rynkowej. Różnice te podlegają korekcie z użyciem mnożnika (w 2025 roku wynosi on 1,23), co ma wpływ na finalną kwotę rozliczenia.

Jakie zmiany w rozliczeniach zostały wprowadzone w 2024 i 2025 roku?

Od połowy 2024 roku stosowane są już rozliczenia godzinowe, pozwalające na precyzyjne określenie wartości oddanej energii w każdej godzinie doby. Od października 2025 planowane jest rozszerzenie rozliczeń nawet do poziomu 15-minutowych interwałów. Taki system wymusi na prosumentach większą uważność w zarządzaniu produkcją i konsumpcją energii, a także wdrożenie narzędzi do szczegółowego monitoringu.

Wprowadzenie maksymalnej ceny energii dla gospodarstw domowych (500 zł/MWh netto do września 2025) stanowi formę stabilizacji rachunków. Dodatkowo państwo okresowo zawiesza opłatę mocową, co przekłada się na niższy koszt własnych zużyć.

Ceny energii i ich wpływ na opłacalność sprzedaży nadwyżek

Cena sprzedaży energii netto w 2025 roku wynosi około 480 zł/MWh (czyli 0,48 zł/kWh), po wzroście z niskich poziomów notowanych w drugiej połowie 2024 roku. Wartość rynkowa nadwyżek podlega tu dynamicznym wahaniom. Przykładowo, w 2025 roku obserwowano ceny odkupu energii wyrażone w zł/MWh: lipiec – 285, czerwiec – 136, maj – 217.

Do ceny sprzedaży doliczany jest współczynnik korekcyjny – mnożnik 1,23. Ostateczny zysk zależy więc od precyzyjnego planowania momentów oddawania energii do sieci i późniejszego jej poboru. Kluczowa staje się umiejętność zarządzania czasem produkcji i konsumpcji.

Wpływ operatorów i ograniczeń sieci na sprzedaż nadwyżek

Ograniczenia wprowadzane przez operatorów przesyłowych znacząco wpływają na opłacalność sprzedaży nadwyżek energii elektrycznej z fotowoltaiki. W okresach dużej nadprodukcji, operatorzy mogą redukować przyjmowanie energii z OZE – tylko do września 2025 roku zredukowano ponad 1 TWh energii, w tym 96,6 GWh z instalacji fotowoltaicznych.

Zmniejszenie przyjmowania nadwyżek oznacza, że nie każda wytworzona energia zostaje sprzedana po cenie rynkowej. W praktyce przekłada się to na ograniczenie możliwych do uzyskania przychodów przez prosumentów i wymaga szczegółowego monitorowania decyzji operatorów.

Jak zwiększyć zysk ze sprzedaży nadwyżek energii?

Aby jak najkorzystniej sprzedać nadwyżki energii elektrycznej, należy skoncentrować się na kilku kluczowych działaniach:

• Monitorować aktualne ceny energii (zarówno godzinowe, jak i – w przyszłości – 15-minutowe), aby planować sprzedaż w korzystnych cenowo okresach i minimalizować zakup energii w czasie wyższych stawek.
• Zoptymalizować zużycie energii w gospodarstwie domowym, maksymalizując autokonsumpcję i zmniejszając potrzebę jej poboru z sieci w najdroższych godzinach.
• Wdrażać narzędzia do szczegółowego pomiaru produkcji i konsumpcji energii, ponieważ dokładność rozliczeń zależy od jakości danych.
• Rozważyć stosowanie domowych magazynów energii. Magazynowanie nadwyżek pozwala uniknąć sprzedaży w okresach niskich cen i konsumować energię w czasie wyższych stawek poboru.
• Dbać o elastyczność w zarządzaniu zużyciem i produkcją, reagując na ograniczenia narzucone przez operatorów sieci.

Najważniejsze czynniki wpływające na efektywność sprzedaży nadwyżek

Podstawowym warunkiem uzyskania maksymalnych korzyści finansowych ze sprzedaży nadwyżek energii jest znajomość zasad rozliczania oraz bieżącej sytuacji rynkowej. Przewidywanie zmian cen energii, umiejętne dostosowywanie się do harmonogramów operatorów oraz szybka reakcja na zmieniające się warunki taryfowe umożliwiają skuteczne zwiększenie przychodów.

Monitorowanie wskaźników, takich jak cena rynkowa na TGE, mnożnik korekcyjny oraz godziny szczytowego zapotrzebowania, pozwala podejmować trafne decyzje dotyczące momentu przekazywania energii do sieci i jej poboru w najtańszych okresach.

Szczególnie w kontekście rosnącego znaczenia rozliczeń godzinowych i 15-minutowych, wdrożenie odpowiednich systemów analitycznych i automatyzacji będzie mieć decydujący wpływ na efektywność ekonomiczną całej inwestycji w fotowoltaikę.