Jakie uprawnienia są potrzebne, aby prowadzić kursy zawodowe? Odpowiedź jest ściśle określona przepisami prawa oświatowego – uprawnione są szkoły i placówki systemu oświaty (publiczne i niepubliczne) oraz podmioty z akredytacją oświatową. Firmy szkoleniowe muszą znajdować się w specjalnym rejestrze instytucji szkoleniowych i spełniać rygorystyczne wymagania dotyczące kadry oraz programu szkolenia [1][2][3][5].
Kto może prowadzić kursy zawodowe?
Kursy umiejętności zawodowych mogą prowadzić wyłącznie określone jednostki systemu oświaty. Należą do nich szkoły (zarówno publiczne, jak i niepubliczne) realizujące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, jakimi się zajmują lub branż pokrewnych, placówki kształcenia ustawicznego i centra kształcenia zawodowego [1][2][5]. Oprócz nich, kursy zawodowe mogą prowadzić także inne podmioty, które posiadają akredytację oświatową, uzyskaną w trybie przewidzianym w art. 118 ustawy Prawo oświatowe [1].
Znacznie mniej liczne są podmioty spoza systemu oświaty uprawnione do prowadzenia takich kursów – większość realizowana jest przez szkoły i placówki oświatowe [2][5]. Kwalifikacyjne kursy zawodowe (KKZ) prowadzić mogą, oprócz systemowych jednostek, także inne podmioty działające zgodnie z przepisami oświatowymi [5]. Każdy podmiot musi spełnić szereg formalnych, programowych i organizacyjnych warunków, których przestrzeganie podlega regularnemu nadzorowi [2][5].
Wymagania formalne dla organizatorów kursów
Aby prowadzić kursy zawodowe, konieczne jest uzyskanie i utrzymanie odpowiednich uprawnień w oparciu o przepisy prawa oświatowego. Szkoły i placówki publiczne oraz niepubliczne uzyskują je na podstawie wpisu do systemu oświaty, natomiast podmioty zewnętrzne muszą uzyskać stosowną akredytację [1][2].
Firmy spoza systemu oświaty mają obowiązek dokonać rejestracji w rejestrze instytucji szkoleniowych prowadzonym przez wojewódzkie urzędy pracy. Dodatkowo wymagane jest zatwierdzenie programu szkolenia zgodnego z obowiązującymi dla branży wytycznymi oraz przedstawienie kwalifikacji i doświadczenia prowadzących kursy [3].
Kwalifikacje osób prowadzących kursy zawodowe
Prowadzący szkolenia zawodowe muszą wykazać się odpowiednimi kwalifikacjami zawodowymi – obejmującymi zarówno formalne wykształcenie w danym zawodzie, jak i udokumentowane doświadczenie praktyczne. Niezbędnym elementem są także umiejętności dydaktyczne, które pozwalają na efektywne przekazywanie wiedzy [3].
W niektórych przypadkach konieczna jest także znajomość specyfiki rynku pracy oraz dostosowanie metod kształcenia do grupy odbiorców. Weryfikacja kwalifikacji i doświadczenia kadry dydaktycznej jest jednym z elementów przyznawania akredytacji lub wpisu do rejestru instytucji szkoleniowych [3][2].
Warunki programowe i formalne prowadzenia kursów
Kursy zawodowe muszą być realizowane według programów nauczania zgodnych z wymaganiami podstawy programowej i przepisami prawa oświatowego [2][5]. Każdy kwalifikacyjny kurs zawodowy powinien zostać zgłoszony do okręgowej komisji egzaminacyjnej w ciągu 14 dni od rozpoczęcia zajęć [7].
Uczestnictwo w kursach tego typu jest regulowane pod kątem wieku i wykształcenia. Z reguły wymagany jest wiek minimum 18 lat, choć możliwe są wyjątki dla osób młodszych w szczególnych przypadkach [4]. Przed przystąpieniem do egzaminu kończącego kwalifikacyjny kurs zawodowy uczestnik musi złożyć pisemną deklarację najpóźniej na 4 miesiące przed wyznaczonym terminem [4].
Wszystkie aspekty organizacyjne – od warunków lokalowych i sprzętowych, poprzez sposób realizacji programu, aż po dokumentację i proces nadzoru, są precyzyjnie określone i podlegają regularnej kontroli przez odpowiednie organy [2][5].
Monitorowanie jakości i elastyczność kursów zawodowych
Organy państwowe prowadzą stały monitoring jakości kursów zawodowych, nadzorując zgodność prowadzenia szkoleń z wymogami prawnymi, jakością dydaktyki i efektywnością programów [2][5]. Celem jest zapewnienie wysokiego poziomu kształcenia oraz realnej wartości kwalifikacji uzyskiwanych przez uczestników.
Współczesna oferta kursów zawodowych coraz częściej uwzględnia elastyczność i zmienność rynku pracy, pozwalając na kształcenie osób dorosłych oraz szybkie reagowanie na zapotrzebowanie gospodarcze. Kursy mogą być organizowane w systemie pozaszkolnym, pod warunkiem spełnienia wszystkich wymogów programowych i formalnych [8][2].
Podsumowanie najważniejszych uprawnień
Aby prowadzić kursy zawodowe w Polsce, niezbędne są spełnione ściśle określone wymagania: przynależność do systemu oświaty lub uzyskanie akredytacji, rejestracja w odpowiednich bazach instytucji szkoleniowych oraz wykorzystanie zatwierdzonych programów nauczania. Osoby prowadzące muszą posiadać potwierdzone kwalifikacje i doświadczenie, a wszystkie działania szkoleniowe podlegają nadzorowi i kontroli [1][2][3][5].
Źródła:
- [1] https://www.kpgio.pl/blog/kurs-umiejetnosci-zawodowych-kuz-co-to-jest-i-kto-moze-prowadzic/
- [2] https://www.gov.pl/attachment/bb92744f-3615-43ea-829c-2dfac38749b7
- [3] https://businesslite.pl/kto-moze-prowadzic-szkolenia-zawodowe/
- [4] https://praca.asistwork.pl/blog/kariera-i-rozwoj/czym-sa-kwalifikacyjne-kursy-zawodowe-kkz-i-kto-moze-do-nich-przystapic
- [5] https://pliki.ore.edu.pl/WPZ_publikacje/KOWEZiU_KKZ.pdf
- [6] https://www.gov.pl/attachment/fae7dd9a-b038-4640-8ee2-1de077af41b6
- [7] https://www.kuratorium.opole.pl/informacja-dla-osob-ktore-sa-uczestnikami-kursow-zawodowych-lub-sa-zainteresowane-podjeciem-ksztalcenia-na-kwalifikacyjnych-kursach-zawodowych-kkz/
- [8] https://www.cosinus.pl/kkz
Kim-Tech.pl to nowoczesny portal ogólnotematyczny, dostarczający sprawdzone informacje i eksperckie porady z różnych dziedzin życia. Łączymy technologię z codziennymi inspiracjami, tworząc przestrzeń dla świadomych czytelników poszukujących wartościowych treści.